GIỚI THIỆU MỘT SỐ QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT CƠ BẢN VỀ LÝ LỊCH TƯ PHÁP
17/08/2023
GIỚI THIỆU
MỘT SỐ QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT CƠ BẢN VỀ LÝ LỊCH TƯ PHÁP
(Theo Luật Lý lịch tư pháp năm 2009; Thông tư số 244/2016/TT-BTC
ngày 11/11/2016 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định mức thu, chế độ thu, nộp,
quản lý và sử dụng phí cung cấp thông tin lý lịch tư pháp)
Lý lịch tư pháp (LLTP) là lý lịch về án tích của người bị kết án bằng bản án, quyết định hình sự của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, tình trạng thi hành án và về việc cấm cá nhân đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị Tòa án tuyên bố phá sản.
Phiếu LLTP là phiếu do cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu LLTP cấp có giá trị chứng minh cá nhân có hay không có án tích; bị cấm hay không bị cấm đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị Tòa án tuyên bố phá sản.
Cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu LLTP bao gồm Trung tâm LLTP quốc gia và Sở Tư pháp.
1. Mục đích quản lý LLTP
- Đáp ứng yêu cầu cần chứng minh cá nhân có hay không có án tích, có bị cấm hay không bị cấm đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị Tòa án tuyên bố phá sản.
- Ghi nhận việc xoá án tích, tạo điều kiện cho người đã bị kết án tái hoà nhập cộng đồng.
- Hỗ trợ hoạt động tố tụng hình sự và thống kê tư pháp hình sự.
- Hỗ trợ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã.
2. Quyền yêu cầu cấp Phiếu LLTP
- Công dân Việt Nam, người nước ngoài đã hoặc đang cư trú tại Việt Nam có quyền yêu cầu cấp Phiếu LLTP của mình.
- Cơ quan tiến hành tố tụng có quyền yêu cầu cấp Phiếu LLTP để phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử.
- Cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội có quyền yêu cầu cấp Phiếu LLTP để phục vụ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã.
3. Các hành vi bị cấm
- Khai thác, sử dụng trái phép, làm sai lệch, hủy hoại dữ liệu LLTP.
- Cung cấp thông tin LLTP sai sự thật.
- Giả mạo giấy tờ yêu cầu cấp Phiếu LLTP.
- Tẩy xoá, sửa chữa, giả mạo Phiếu LLTP.
- Cấp Phiếu LLTP có nội dung sai sự thật, trái thẩm quyền, không đúng đối tượng.
- Sử dụng Phiếu LLTP của người khác trái pháp luật, xâm phạm bí mật đời tư của cá nhân.
4. Mức thu phí
Mức thu phí cung cấp thông tin LLTP thực hiện như sau:
| STT |
NỘI DUNG THU |
MỨC THU
(đồng/lần/người) |
| 1 |
Phí cung cấp thông tin LLTP |
200.000 |
| 2 |
Phí cung cấp thông tin LLTP của sinh viên, người có công với cách mạng, thân nhân liệt sỹ (gồm cha đẻ, mẹ đẻ, vợ (hoặc chồng), con (con đẻ, con nuôi), người có công nuôi dưỡng liệt sỹ). |
100.000 |
Trường hợp người yêu cầu cấp Phiếu LLTP đề nghị cấp trên 02 Phiếu LLTP trong một lần yêu cầu, thì kể từ Phiếu thứ 3 trở đi tổ chức thu phí được thu thêm 5.000 đồng/Phiếu để bù đắp chi phí cần thiết cho việc in mẫu Phiếu LLTP.
5. Trường hợp miễn phí
Những trường hợp được miễn phí cung cấp thông tin LLTP gồm: Trẻ em; người cao tuổi; người khuyết tật; người thuộc hộ nghèo; người cư trú tại các xã đặc biệt khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, xã biên giới theo quy định của pháp luật.
6. Phiếu LLTP
Phiếu LLTP gồm có:
- Phiếu LLTP số 1 cấp cho cá nhân, cơ quan, tổ chức quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 7 của Luật LLTP (Công dân Việt Nam, người nước ngoài đã hoặc đang cư trú tại Việt Nam; cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội để phục vụ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã).
- Phiếu LLTP số 2 cấp cho cơ quan tiến hành tố tụng quy định tại khoản 2 Điều 7 của Luật LLTP (Cơ quan tiến hành tố tụng để phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử) và cấp theo yêu cầu của cá nhân để người đó biết được nội dung về LLTP của mình.
7. Thủ tục yêu cầu cấp Phiếu LLTP số 1
- Người yêu cầu cấp Phiếu LLTP nộp Tờ khai yêu cầu cấp Phiếu LLTP và kèm theo Bản chụp giấy Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân hoặc Hộ chiếu của người được cấp Phiếu LLTP;
- Cá nhân nộp Tờ khai yêu cầu cấp Phiếu LLTP và các giấy tờ kèm theo tại các cơ quan sau đây:
+ Công dân Việt Nam nộp tại Sở Tư pháp nơi thường trú; trường hợp không có nơi thường trú thì nộp tại Sở Tư pháp nơi tạm trú; trường hợp cư trú ở nước ngoài thì nộp tại Sở Tư pháp nơi cư trú trước khi xuất cảnh;
+ Người nước ngoài cư trú tại Việt Nam nộp tại Sở Tư pháp nơi cư trú; trường hợp đã rời Việt Nam thì nộp tại Trung tâm LLTP quốc gia.
- Cá nhân có thể uỷ quyền cho người khác làm thủ tục yêu cầu cấp Phiếu LLTP. Việc uỷ quyền phải được lập thành văn bản theo quy định của pháp luật; trường hợp người yêu cầu cấp Phiếu LLTP là cha, mẹ, vợ, chồng, con của người được cấp Phiếu LLTP thì không cần văn bản ủy quyền.
- Cơ quan, tổ chức quy định tại khoản 3 Điều 7 của Luật LLTP (cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội yêu cầu cấp Phiếu LLTP để phục vụ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã) khi có yêu cầu cấp Phiếu LLTP thì gửi văn bản yêu cầu đến Sở Tư pháp nơi người được cấp Phiếu LLTP thường trú hoặc tạm trú; trường hợp không xác định được nơi thường trú hoặc nơi tạm trú của người được cấp Phiếu LLTP thì gửi đến Trung tâm LLTP quốc gia. Văn bản yêu cầu phải ghi rõ địa chỉ cơ quan, tổ chức, mục đích sử dụng Phiếu LLTP và thông tin về người được cấp Phiếu LLTP theo quy định (Họ, tên, giới tính, ngày, tháng, năm sinh, nơi sinh, quốc tịch, nơi cư trú, số Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân hoặc Hộ chiếu của người được cấp Phiếu LLTP).
8. Thủ tục yêu cầu cấp Phiếu LLTP số 2
- Cơ quan tiến hành tố tụng quy định tại khoản 2 Điều 7 của Luật LLTP (cơ quan có yêu cầu cấp Phiếu LLTP để phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử) gửi văn bản yêu cầu đến Sở Tư pháp nơi người được cấp Phiếu LLTP thường trú hoặc tạm trú; trường hợp không xác định được nơi thường trú hoặc nơi tạm trú của người được cấp Phiếu LLTP hoặc người được cấp Phiếu LLTP là người nước ngoài đã cư trú tại Việt Nam thì gửi văn bản yêu cầu đến Trung tâm LLTP quốc gia. Văn bản yêu cầu phải ghi rõ thông tin về cá nhân đó theo quy định tại (Họ, tên, giới tính, ngày, tháng, năm sinh, nơi sinh, quốc tịch, nơi cư trú, số giấy Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân hoặc Hộ chiếu, họ, tên cha, mẹ, vợ, chồng của người được cấp Phiếu LLTP).
Trong trường hợp khẩn cấp, người có thẩm quyền của cơ quan tiến hành tố tụng có thể yêu cầu cấp Phiếu LLTP qua điện thoại, fax hoặc bằng các hình thức khác và có trách nhiệm gửi văn bản yêu cầu trong thời hạn 02 ngày làm việc, kể từ ngày có yêu cầu cấp Phiếu LLTP.
- Thủ tục cấp Phiếu LLTP số 2 cho cá nhân được thực hiện theo quy định như thủ tục yêu cầu cấp Phiếu LLTP số 1 nêu trên; trường hợp cá nhân yêu cầu cấp Phiếu LLTP số 2 thì không được ủy quyền cho người khác làm thủ tục cấp Phiếu LLTP.
9. Từ chối cấp Phiếu LLTP
Cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu LLTP có quyền từ chối cấp Phiếu LLTP trong các trường hợp sau đây:
- Việc cấp Phiếu LLTP không thuộc thẩm quyền;
- Người yêu cầu cấp Phiếu LLTP cho người khác mà không đủ điều kiện quy định.
- Giấy tờ kèm theo Tờ khai yêu cầu cấp Phiếu LLTP không đầy đủ hoặc giả mạo.
Trường hợp từ chối cấp Phiếu LLTP thì phải thông báo bằng văn bản nêu rõ lý do.
10. Giá trị pháp lý của Phiếu LLTP
Phiếu LLTP là phiếu do cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu LLTP cấp có giá trị chứng minh cá nhân có hay không có án tích, bị cấm hay không bị cấm đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị Tòa án tuyên bố phá sản.
11. Các cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh cần thực hiện một số biện pháp sau đây để chấn chỉnh tình trạng lạm dụng yêu cầu người dân nộp Phiếu LLTP
- Thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 23/CT-TTg ngày 09/7/2023 về việc đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính cấp Phiếu LLTP tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Tư pháp, Ủy ban nhân dân tỉnh có liên quan.
- Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức và trách nhiệm thực hiện đúng quy định về quyền yêu cầu cấp Phiếu LLTP nhằm hạn chế tình trạng yêu cầu người dân nộp Phiếu lý LLTP phục vụ công tác quản lý và giải quyết thủ tục hành chính trong ngành, lĩnh vực quản lý; có biện pháp chấn chỉnh việc lạm dụng yêu cầu nộp Phiếu LLTP; bảo đảm giữ bí mật thông tin LLTP theo quy định.
- Chủ động thực hiện quyền yêu cầu cấp Phiếu LLTP theo quy định; không yêu cầu cán bộ, công chức, viên chức, người dân phải nộp Phiếu LLTP; có các giải pháp phù hợp, hiệu quả ngăn chặn tình trạng yêu cầu nộp Phiếu LLTP gây khó khăn, phát sinh chi phí; kịp thời phát hiện, ngăn chặn tình trạng yêu cầu cung cấp Phiếu LLTP không đúng quy định pháp luật, gây khó khăn, phát sinh chi phí cho người dân.
- Sở Tư pháp đảm bảo cấp Phiếu LLTP đúng thời hạn theo quy định; xử lý, báo cáo kịp thời các khó khăn, vướng mắc trong công tác cấp Phiếu LLTP; chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị có liên quan trong việc tra cứu, xác minh, trao đổi và cung cấp thông tin LLTP. Tập trung xây dựng Cơ sở dữ liệu LLTP nhằm đáp ứng nhu cầu về sử dụng khai thác thông tin LLTP phục vụ công tác cấp Phiếu LLTP, xóa án tích.
- Thực hiện kết nối giữa Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư sau khi đã sẵn sàng hạ tầng, kỹ thuật nhằm xác thực, chia sẻ thông tin công dân khi công dân thực hiện thủ tục cấp Phiếu LLTP. Đảm bảo nguồn nhân lực, kinh phí, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác cấp Phiếu LLTP và khai thác thông tin LLTP; sử dụng, bố trí công chức đủ trình độ về chuyên môn, nghiệp vụ để phục vụ công tác./.